Site haritası, site içi çalışmalar kategorisinde yer alan ve arama motorlarının web sitelerini doğru bir şekilde tarayabilmesini sağlayan özelliklerdendir. Site haritası ile arama motorlarının site içeriğinin ne hakkında olduğunu anlaması sağlanarak web sitesinin ziyaretçi trafiğini arttırmak ve arama motoru sonuç sayfalarında üst sıralarda yer almasını sağlamak hedeflenmektedir.
Sitemap olarak da adlandırılan site haritaları, web sitelerinin kaliteli ve özgün içeriklere sahip olmaları ve arama motoru sonuçlarında başarılı olmalarını sağlayan SEO çalışmaları için de oldukça önemlidir. Çünkü Google’ın siteleri Google botları aracılığıyla tarayarak yaptığı incelemelerde site haritaları, SEO çalışmalarının olumlu sonuçlanmasına neden olacak etkilere sebep olmaktadır. Google botlar yaptıkları taramalarda, site içeriğinin kolaylıkla anlaşılmasına neden olan site haritaları ile karşılaştıklarında web sitelerinin, arama motoru sonuç sayfalarında sıralamasını yükseltmekte ve ziyaretçi çekmesine yardımcı olmaktadır.
Bu yazımızda, site haritasının ne olduğu ve nasıl oluşturulması gerektiği ile ilgili bilgileri detayları ile aktaracağız. Bu doğrultuda neden site haritası kullanılması gerektiği sorusunu cevaplarken site haritası oluşturma adımlarına da içeriğimizde yer vereceğiz.
Site Haritası Kullanmanın Önemi
Site haritaları, web sitelerinin kesinlikle kullanmak zorunda oldukları ve kullanılmadığı takdirde içeriklerine zarar verecek olan bir çalışma değildir. Aksine arama motoru botları her durumda web sitelerini taramakta ve arama motoru sonuç sayfalarında olması gerektiği gibi listelemektedir. Fakat bu, site haritasının herhangi bir avantaj sağlamadığı anlamına da gelmez. Site haritaları, arama motoru botlarının içeriği daha kolay bir şekilde tarayarak web sitesine dair doğru bilgilere erişmesini kolaylaştırmaktadır. Bu nedenle, herhangi bir olumsuzlukla karşılaşmayacağınızdan emin olarak site haritalarınızı oluşturmanız size zarardan çok avantaj sağlayacaktır. Site haritası kullanmanın önemini kısaca şu şekilde sıralayabiliriz:
- Arama motorlarının site içeriğini detayları ile birlikte kolaylıkla taramasına yardımcı olur.
- Sitenizde yer alan neredeyse her içerik dizine eklenir.
- Sitenizin yapısının arama motorları tarafından anlaşılmasına yardımcı olur ve hangi sayfaların taranması gerektiğini belirler. Ayrıca içeriklerinizin en son ne zaman güncellendiğinin bilgisine de bu sayede ulaşılabilir.
Site haritalarının önemini belirttikten sonra gözden kaçırmamanız gereken bir ayrıntıyı yinelemekte fayda vardır. Site haritaları, arama motorlarındaki sıralamanıza direkt olarak etki etmez ve site haritası oluşturduğunuzda sıralamalarınız anında yükselmez. Bu yalnızca arama motorlarının tarama yaparken sitenizi daha hızlı bir şekilde anlamasına yardımcı olacak bir çalışmadır.
Site Haritası Nasıl Oluşturulur?
Site haritası oluşturmaya karar veren site sahiplerinin takip etmeleri gereken bazı adımlar bulunmaktadır. Şimdi site haritalarının nasıl oluşturulacağı ve bu aşamalarda hangi seçeneklerin karşınıza çıkabileceğini inceleyelim.
- Site haritası biçimine karar verin.
- Site haritası oluşturma yönteminizi seçin.
- Site haritanızı Google’a gönderin.
Adım 1: Site Haritası Biçimleri
Site haritası oluşturmaya başlamadan önce site haritası biçimine karar verilmesi gerekmektedir. Site haritası biçimleri arasından tercihinizi yaparken oluşturacağınız site haritalarının, web sitenizde yer alan URL’lerin bir listesi olduğunu bilmelisiniz. Arama motorlarının sitenizi taramasını kolaylaştırmak adına içeriklerinizin URL’lerini site haritalarıyla belirli gruplara bölmeniz ve dilediğiniz kadar site haritası dizini oluşturmanız mümkün olacaktır. Buna göre, içeriklerinizin türüne ve sitenizin yapısına göre tercih edebileceğiniz seçenekler şu şekildedir:
- XML Site Haritası
- HTML Site Haritası
- Text Site Haritası
- Video Site Haritası
- Haber Site Haritası
- Mobil Site Haritası
Adım 2: Site Haritası Oluşturma Yöntemleri
Site haritası biçiminin belirlenmesinin ardından site haritası oluşturmaya başlanabilir. Site haritası oluşturmak için birkaç yöntemin bulunduğundan söz edilebilir. Bunlardan bazıları şu şekildedir:
- Manuel olarak site haritası oluşturma
- Otomatik olarak site haritası oluşturma
- Sitenizin içerik yönetim sistemini kullanarak site haritası oluşturma
Manuel Olarak Site Haritası Oluşturma
Site oluşturmak adına çalışmalarını kendileri yürütmek isteyen site sahiplerinin manuel olarak site haritası oluşturmaları gerekmektedir. Bu yöntemi genellikle daha küçük çaplı web siteleri kullanmaktadır. Çünkü büyük web sitelerinin tüm bağlantılarının listesini yapmak ve bunları gruplara ayırmak zor olacaktır.
Manuel olarak site haritası oluşturmak isteyen site sahiplerinin zorlanmamaları adına deneyim düzeylerine uygun bir işlem olduğundan emin olmaları gerekmektedir. Bu yöntemin sorunsuz bir şekilde tamamlanabilmesi için profesyonel web geliştiriciler tarafından uygulanması daha doğru olacaktır.
Otomatik Olarak Site Haritası Oluşturma
Manuel site haritası oluşturma yönteminin aksine hem daha hızlı hem de daha kolay bir yöntem olan otomatik olarak site haritası oluşturma da tercih edilebilir. Bu yöntem özellikle büyük ölçekli web siteleri içindir ve site içeriğinin arama motorları tarafından detaylı bir şekilde taranabilmesini mümkün kılmaktadır. Özellikle içerikleri fazla olan web sitelerinde olası karmaşanın önüne geçmek adına farklı site haritası listeleri oluşturulabilmesi nedeniyle otomatik site haritası yöntemi oldukça önemlidir.
Bu doğrultuda otomatik olarak site haritası oluşturulmasına yardımcı olan birkaç araçtan söz edilebilir:
- Slickplan
- PowerMapper
- XML Sitemaps
- Flowmapp
- Writemaps
Sitenizin İçerik Yönetim Sistemini Kullanarak Site Haritası Oluşturma
İçerik yönetim sistemine sahip olan web siteleri için site haritası oluşturmak oldukça kolaydır. Çünkü bunun için kullanılan platformlar genellikle arama motorları için site haritasını kendisi hazırlamaktadır. Örneğin, en fazla kullanıcısı sayısına sahip olan içerik yönetim sistemi WordPress’i kullanan web siteleri bu sayede site haritalarına kolaylıkla erişebilmektedirler.
WordPress kullanan web siteleri için otomatik olarak site haritası oluşturma yöntemine benzer olarak birkaç eklenti sunulmaktadır. Böylece kolay ve hızlı bir şekilde site haritası oluşturulabilmektedir. Pek çok SEO eklentisinin de bu adımda yardımcı olacağını söyleyerek en başarılı WordPress site haritası eklentilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Xml Sitemap Generator
- Yoast SEO
- Google XML Sitemaps
Bir örnek ile içerik yönetim sistemi araçlarını kullanarak site haritası oluşturmayı göstermemiz gerekirse, Yoast SEO kullanarak XML sitesi oluşturmak için şu adımları takip etmeniz gerekir:
- WordPress hesabınıza giriş yaparak Yoast SEO eklentisini kurun.
- Yoast SEO eklentinizi etkinleştirin ve menüden “SEO→ Features →Advanced Setting Pages” adımlarını takip edin.
- Bu adımları tamamlamanızın ardından SEO menünüzde XML site haritaları sekmesi aktif duruma gelecektir. Özelleştirilmiş bir site haritası kullanmak istemediğinizde direkt olarak burada sizlere sunulan site haritasını kullanmaya başlayabilirsiniz.
- XML site haritaları sekmesinin içerisinde yer alan “XML Sitemap” yazısına tıkladığınızda site haritanızın URL’sini kopyalamış olacaksınız.
Adım 3: Site Haritasını Google’a Gönderme
Arama motoru tercihiniz Google’dan yana ise site haritalarınızın her taramada kontrol edildiğinden emin olmak ve belirli aralıkla kontrol edilmesini sağlamak için site haritanızı Google’a göndermeniz gerekmektedir. Aksi halde Google yalnızca ilk kez eklenen veya değişiklik yapılan site haritalarını taramaktadır. Fakat bu, sitenize yüklediğiniz site haritalarının incelenmeyeceği anlamına da gelmemektedir. Yalnızca süreci daha hızlı ve emin bir şekilde tamamlamak istediğinizde tercih edebileceğiniz bir yöntemdir. Site haritalarınızı Google’a eklemeye karar verdiğinizde bu işlemi Google Search Console ile tamamlamanız gerekecektir. Buna göre site haritanızı Google’a göndermek için şu adımları takip etmelisiniz:
- Google Search Console hesabınıza giriş yapın veya hesabınız yok ise yeni bir hesap oluşturun.
- Hesabınıza giriş yapmanızın ardından sol tarafta yer alan menüden “Site Haritaları” seçeneğine tıklayın.
- Sağ üst menüden “Yeni Bir Site Haritası Ekleyin” sekmesine giriş yapın.
- Buraya daha önceden hazırlayarak kopyalamış olduğunuz site uzantısını yapıştırın ve site haritanızı gönderin.
Bu adımı bitirdiğiniz takdirde site oluşturma işleminizi tamamlamış olursunuz. Site oluşturmayı öğrendikten sonra kimlerin site haritası oluşturması gerektiğine ve bu süreç içerisinde dikkat edilmesi gerekenlere geçebiliriz.
Kimler Site Haritası Oluşturmalıdır?
Site haritalarının web sitelerinin kullanmasının zorunlu olduğu bir çalışma olmadığını belirttikten ve site haritası oluşturma adımlarını paylaştıktan sonra kimlerin site haritası oluşturması gerektiğinden de bahsetmek gerekmektedir. Bu doğrultuda, büyük ölçekli ve fazla sayıda içeriğe sahip olan web sitelerinin site haritası oluşturmaları gerektiğini söyleyebiliriz. Çünkü bu sayede site içerisinde yer alan sayfaların her birinin botlar tarafından taranması sağlanırken istenmeyen ve güncel bir şekilde optimizasyon işlemleri yapılmayan sayfaların da site haritalarına eklenmemesi mümkün olmaktadır. Bu sayede hem büyük ölçekli web sitelerinin ne hakkında olduğu kolaylıkla anlaşılabilmekte hem de içerikleri değişim gösteriyor ise site haritaları ile bu belirtilebilmektedir.
Büyük ölçekli web sitelerine ek olarak, SEO çalışmalarının yanında arama motorlarındaki sıralamasını arttırmak isteyen yeni açılmış web siteleri için de site haritası oluşturulabilir. Böylece arama motorlarının yeni açılan web sitelerini bulması kolaylaşırken ziyaretçi trafiği açısından da etkili olacaktır. Fakat daha önce de belirttiğimiz gibi site haritalarının tek başına veya direkt olarak web sitelerinin arama motorlarındaki sıralamasına müdahale etmesi mümkün değildir.
Site Haritası Oluşturulurken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Site haritası oluşturulurken hem arama motoru botlarının taramalarına yardımcı olacak hem de sitenin kalitesini yükselterek SEO puanını arttıracak bazı önemli noktalar bulunmaktadır. Buna göre, site haritası oluşturulurken belirli kurallara dikkat edilmeli ve yalnızca taranması istenen içerikler site haritalarına dahil edilmelidir. Site haritası oluşturulurken dikkat edilmesi gerekenler şu şekilde sıralanabilir;
- URL’leri doğru bir şekilde oluşturduğunuzdan emin olun.
- Site haritalarınızın 50.000’den fazla URL içermemesine özen gösterin ve maksimum 50 MB olmasını sağlayın. Görsel biçiminde site haritası oluşturulduğunda ise sayının maksimum 1000 URL olması gerektiğini göz ardı etmeyin.
- Yalnızca önemli ve kaliteli olduğunu düşündüğünüz sayfaları site haritanıza ekleyin. Bunu yaparken sayfaların içinden optimize edilmiş olanlarını ve etkileşim oranı yüksek özgün içeriklerinizin olduğu sayfaları seçebilirsiniz.
- Site haritalarınızın taranmasını kolaylaştırmak için kategorize edin.
- Eklediğiniz URL’lerin sorunsuz bir şekilde çalışan sayfalara ait olduğundan emin olun. Hata kodu veren sayfaları site haritanıza eklememelisiniz.
- Dosyalarınızı kodlarken UTF 8 olarak kodlayın.
- Türkçe karakterler URL adreslerinde yer almadığından site haritanızda Türkçe karakterlere yer vermeyin. Aynı şekilde sayısal olmayan veya Latin alfabesinde bulunmayan karakterlere de yer vermemeniz gerekmektedir.
- Çok dilli bir web siteniz varsa her dile uygun ayrı ayrı URL adresleri kullanın.
- Aynı anda bir sayfanın hem mobil hem de masaüstü sürümüne sahipseniz site haritanızda yalnızca bir sürüme yer verin.
- Resim, video veya haber gibi medya türleri için site haritası uzantılarını kullanın.
Site haritası hakkında merak edilenleri ve harita oluştururken izlenmesi gereken adımları, sizin için tüm detayları ile anlatmaya çalıştım. Arama motorlarında öne çıkabilmek ve sitenin gelişimini hızlandırmak için yazımda yer verdiğim püf noktalara dikkat edebilir, sitenizi bir adım ileriye taşıyabilirsiniz.
